Henri Cartier-Bresson był francuskim fotografem, którego zdjęcia pomogły w uznaniu fotografii dziennikarskiej za dziedzinę sztuki.
Henri Cartier-Bresson urodził się 22 sierpnia 1908 roku we Francji. Uważany jest za prekursora fotografii dziennikarskiej. Fotografował wiele historycznych momentów takich jak Hiszpańska wojna domowa, czy powstanie francuskie w 1968 roku.
Wczesne lata
Henri był najstarszym z pięciorga rodzeństwa. Pochodził z zamożnej rodziny. Jego ojciec dorobił się majątku na przemyśle tekstylnym.
Już za czasów szkolnych zaczął interesować się literaturą i sztuką. Sam nawet żartował, że kreatywność zdecydowanie jest częścią jego DNA.
Na początku swojego dorosłego życia skłaniał się ku komunizmu i rozpatrywał karierę polityczną. Jednak to zawsze sztuka pozostawała w centrum jego zainteresowań i to właśnie jej zdecydował się poświęcić całą swoją uwagę. W 1927 roku rozpoczął dwuletnie studia malarstwa, a następnie przeniósł się do Uniwersytetu w Cambridge, aby uczestniczyć w kursach sztuki i literatury.
W 1931 roku odbył swoją pierwszą podróż do Afryki, podczas której polował na antylopy i dziki. Mimo, że polowanie nie było pasją Cartie-Bresson, pozwoliło to na rozwinięcie jego zainteresowania fotografią. To właśnie w Afryce po raz pierwszy eksperymentował z aparatem, który dostał w prezencie.
“Uwielbiam fotografowania zdjęcia” – powiedział. “To jak bycie myśliwym. Ale niektórzy myśliwi są wegetarianami‑i to jest mój stosunek do fotografii.”
Po powrocie do Francji, w tym samym roku, Cartier-Bresson nabył swój pierwszy aparat 35mm Leica, którego prosty styl i wspaniałe wyniki pomogły mu zdefiniować pracę fotografa.
Komercyjny sukces
Popularność Cartier-Bressona jako fotografa nadeszła szybko. W połowie 1930 roku wystawił swoje fotografie podczas największych ekspozycji w Meksyku, Nowym Jorku czy Madrycie. Jego wczesne zdjęcia ukazywały surowe możliwości fotografii ulicznej i fotoreportażu w ogóle.
Podczas wystawy w Nowym Jorku w 1935 Cartier-Bresson poznał innego fotografa, Paul Strand, który rozpoczął właśnie eksperymenty z filmem. Zainspirowany tym, co zobaczył, Cartier-Bresson porzucił fotografię i powrócił do Francji, gdzie podjął pracę jako asystent reżysera francuskiego – Jeana Renoira. W ciągu najbliższych trzech lat, Cartier-Bresson pracował przy kilku filmach z Renoir, w tym jego najbardziej cenionym przez krytyków, La Regle du Jeu.
Jego własne życie miało dramatyczny obrót. W 1940 roku, po inwazji Niemiec na Francję, Cartier-Bresson wstąpił do wojska, jednak szybko został schwytany przez siły niemieckie i na trzy lata trafił do obozu jenieckiego.
W 1943 roku, po dwóch nieudanych próbach, Cartier-Bresson uciekł na dobre i natychmiast wrócił do fotografii i pracy przy filmie. Jego praca została doceniona w Stanach Zjednoczonych i został poproszony o zrobienie filmu dokumentalnego o powrocie żołnierzy francuskich z obozu jenieckiego.
Nie długo po wojnie, Cartier-Bresson podróżował na wschód, spędzając dużo czasu w Indiach, gdzie spotkał i sfotografował Mahatma Gandhi, na krótko przed jego zabójstwem. W późniejszej pracy z 1948 roku Cartier-Bressona udokumentował śmierć Gandhiego i jego bezpośredni wpływ na kraj, dzięki czemu stał się jednym z najbardziej cenionych dokumentalistów dla Life Magazine.
Jego praca przyczyniła się do uznania fotoreportażu za formę sztuki. W 1947 roku nawiązał współpracę z Robertem Capa, Georgeem Rodger, Davidem “Chim” Seymour oraz Williamem Vandivert i założyli jedną z pierwszych na świecie agencji na profesjonalnej fotografii – Magnum Photos.
To on udokumentował koronację Jerzego VI, a kolejne osoby które fotografował to Che Guevara, Coco Chanel czy Marilyn Monroe. Wszystkie najważniejsze magazyny chciały publikować jego prace, nie mogło zabraknąć takich tytułów jak Life, Harper’s Bazaar czy Vogue.
W 1966 roku, Cartier-Bresson porzucił Magnum Photos i zaczął skupiać się na tym rysunku i malarstwie. Nie chciał udzielać wywiadów oraz wspominać o swojej pracy jako fotograf.
W 2003 roku, Cartier-Bresson, wraz z żoną i córką, podjął ważny krok w zabezpieczeniu swojego dziedzictwa jako artysty i utworzył fundację Henri Cartier-Bressona w Paryżu…
Henri Cartie-Bresson zmarł na kilka tygodni przed swoimi 96 urodzinami, 3 sierpnia 2004 roku w domu w Prowansji.
Tekst: Iga Litwińczuk
Zdjęcia: henricartierbresson.org,
For Vers-24, Warsaw