Rozwój psychiczny i umysłowy dziecka trwa już od pierwszych tygodni jego życia. W okresie niemowlęcym powoli dojrzewa układ nerwowy dziecka – kształtuje się jego pamięć, zdolności poznawcze, motoryczne oraz koordynacja wzrokowo – słuchowa.
Umiejętności te są doskonalone w dalszych latach życia dziecka i odgrywają ważną rolę w procesie zabawy.
Zabawy z dzieckiem 2 – 3 letnim powinny opierać się na poznawaniu przez niego świata i siebie. Jedną z przykładowych zabaw jest wskazywanie i nazywanie części ciała. Najlepiej rozpocząć od siebie, pokazując odpowiednio proste do wymówienia części ciała (typu oko, ucho, nosek, palce, noga), przechodząc do trochę bardziej skomplikowanych pod względem wymowy (brzuszek, ręce, paluszek, zęby, policzki..). Następnie należy pokazać dziecku, gdzie na jego ciele znajdują się te elementy. Po jakimś czasie, pytając dziecko: „Gdzie jest oko?”, powinno wskazać część ciała lub nazwać ją, jeśli tak sformułowaliśmy pytanie-zagadkę.
Dobrym sposobem ćwiczenia motoryki małej jest budowanie wieży z klocków (5 – 6 klocków).
Prostym sposobem na naukę słów oraz przedmiotów, które otaczają dziecko, poprzez zabawę jest wycinanie przedmiotów z gazet i zbieranie ich w pudełku. Wycinać możemy wszystko – od zwierząt po samochody, meble, warzywa, owoce czy meble. Pokazując dziecku rysunek po prostu nazywamy go, następnie losujemy z pudełka obrazki i pytamy o nie dziecko.
W wieku 2 – 3 lat dziecko mówi i rozumie coraz więcej, dostrzega funkcje związane z przedmiotami. Miska nie jest już tylko ładnym, ciekawym przedmiotem, ma swoją funkcję – służy do jedzenia. W wieku 3 lat dziecko powinno mieć coraz więcej zabawek dydaktycznych.
W wieku 4 lat dziecko wchodzi w okres wczesnego dzieciństwa, który trwa do 6‑ego roku życia. W tym czasie znacznie wzrasta jego sprawność motoryczna oraz potrzeba ruchu, dlatego zabawy powinny skupiać się właśnie w tej sferze. Należy dbać także o różnorodność zajęć ruchowych, ponieważ dziecko w tym wieku szybko się nudzi, nie potrafi też długo skoncentrować się na jednej czynności. W sferze umysłowej doskonalona jest mowa oraz struktura opowiadania. Szczególnie ważną rolę odgrywają pytania, ponieważ dzieci porządkują zdobytą wcześniej wiedzę o świecie oraz w dalszym ciągu ją rozwijają.
W rozwijaniu motoryki małej dobrze sprawdzą się kredka i kartka, ponieważ w tym wieku dziecko trzyma poprawnie kredkę, potrafi rysować coraz więcej figur oraz linii. Pojawiają się rysunki schematyczne (np. człowieka), które warto doskonalić. Rysowanie kształtuje też orientację przestrzenną.
Tekst: Martyna Ludwiniak
Rysunki: Mariola Piechowicz
For Vers-24, Warsaw