Nie­do­czyn­ność tar­czy­cy jest w ostat­nim cza­sem czę­sto wystę­pu­ją­cym scho­rze­niem wśród kobiet. Oprócz uczu­cia cią­głe­go zmę­cze­nia, sen­no­ści, zim­na, sta­nów depre­syj­nych, suchej skó­ry czy wło­sów jed­nym z naj­więk­szych pro­ble­mów jest nad­mier­na masa cia­ła i obni­żo­ne tem­po prze­mia­ny materii.

Aby zapo­biec przy­ro­stom masy cia­ła nie­zbęd­na jest pra­wi­dło­wa die­ta i aktyw­ność fizycz­na. Zale­ce­nia i plan żyw­nie­nio­wy powi­nien być zin­dy­wi­du­ali­zo­wa­ny, jeśli jed­nak nie macie moż­li­wo­ści zaczerp­nię­cia pora­dy u spe­cja­li­sty ds. żywie­nia, wypró­buj­cie porad przy­go­to­wa­nych przez Vers-24.

Die­ta w nie­do­czyn­no­ści tar­czy­cy powin­na być zbi­lan­so­wa­na, opie­rać się na dosko­na­le zna­nych wie­lu oso­bom zasa­dach racjo­nal­ne­go żywienia.

Żad­ne mono-die­ty np. wegań­ska czy biał­ko­wa nie są dobrym roz­wią­za­niem. Dla przy­kła­du, w die­cie wegań­skiej czy wege­ta­riań­skiej dostar­cza­my wie­lu cen­nych wita­min, jed­nak­że nad­miar błon­ni­ka, związ­ków anty­odżyw­czych (pocho­dzą­cych z warzyw krzy­żo­wych), zni­ko­me ilo­ści wita­mi­ny D i nie­do­bór jodu nega­tyw­nie oddzia­łu­je na syn­te­zę hormonów.

Panie bory­ka­ją­ce się z pro­ble­mem nie­do­czyn­no­ści jak mało kto powin­ny zadbać o wła­ści­wą ilość i jakość pro­duk­tów. Bar­dzo waż­na jest regu­lar­ność – 4 do 5 posił­ków dzien­nie, poja­wia­ją­cych się w rów­nych odstę­pach cza­so­wych (co 3–4 godzi­ny) spra­wi, że orga­nizm nie będzie dodat­ko­wo obni­żał tem­pa prze­mia­ny mate­rii.  Jed­nym z pod­sta­wo­wych błę­dów jest ogra­ni­cza­nie kalo­rycz­no­ści i obję­to­ści posiłków.

Aktyw­ność tar­czy­cy  i wydzie­la­nie przez nią hor­mo­nów jest sty­mu­lo­wa­ne jedy­nie w momen­cie, gdy jemy odpo­wied­nią ilość pokar­mów. W prze­ciw­nym wypad­ku może dojść do zmniej­szo­ne­go wydzie­la­nia hor­mo­nów, któ­re i tak towa­rzy­szy temu schorzeniu.

Klu­czem do suk­ce­su jest odpo­wied­nia die­ta i regu­lar­na aktyw­ność fizycz­na. Ćwi­cze­nia trzy, mak­sy­mal­nie czte­ry razy w tygo­dniu (o śred­niej inten­syw­no­ści) są opty­mal­nym roz­wią­za­niem, ponie­waż zbyt duży wysi­łek, obcią­ża­ją­cy orga­nizm może przy­czy­nić się do roz­wi­nię­cia się pro­ce­su zapal­ne­go – cho­ro­by autoimmunologicznej.

W die­cie osób z nie­do­czyn­no­ścią nie powin­ny poja­wiać się sło­dy­cze, fast­fo­ody, słod­kie napo­je gazo­wa­ne i alkohol.

Aktu­al­nie pro­wa­dzo­nych jest wie­le badań mają­cych na celu usta­lić czy war­to ogra­ni­czać pew­ne skład­ni­ki w nie­do­czyn­no­ści np. glu­ten, jed­nak­że nie są nadal potwier­dzo­ne, więc nale­ży sku­pić się na pew­nych i spraw­dzo­nych zale­ce­niach. Eli­mi­na­cja glu­te­nu powin­na być pro­wa­dzo­na pod nad­zo­rem spe­cja­li­sty jedy­nie w uza­sad­nio­nych przypadkach.

Die­ta w nie­do­czyn­no­ści powin­na zawie­rać więk­szość pro­duk­tów znaj­du­ją­cych się w pira­mi­dzie żywie­nia- zarów­no pro­duk­ty zbo­żo­we, dużo warzyw i owo­ców  jak i prze­two­ry mlecz­ne, mię­so, ryby, zdro­we tłuszcze.

Poło­wę dzien­ne­go zapo­trze­bo­wa­nia powin­ny sta­no­wić węglo­wo­da­ny. Z uwa­gi na wystę­pu­ją­ce czę­sto w nie­do­czyn­no­ści zabu­rze­nia gospo­dar­ki węglo­wo­da­no­wej, zale­ca się spo­ży­wa­nie węglo­wo­da­nów zło­żo­nych, o niskim indek­sie gli­ke­micz­nym. Znaj­dzie­cie je w kaszach, maka­ro­nach razo­wych i chle­bach pełnoziarnistych.

Biał­ko peł­no­war­to­ścio­we (pocho­dzą­ce z jaj i mię­sa)  oraz wystę­pu­ją­ce w rośli­nach syci oraz bie­rze udział w syn­te­zie hor­mo­nów, dla­te­go  np. ryby, drób i pro­duk­ty mlecz­ne, rośli­ny strącz­ko­we powin­ny poja­wiać się na tale­rzu każ­de­go dnia .

Nie­na­sy­co­ne kwa­sy tłusz­czo­we (omega‑3 i 6) pocho­dzą­ce z pestek, orze­chów, ryb, ole­jów roślin­nych czy awo­ka­do bio­rą udział w wie­lu pro­ce­sach zapo­bie­ga­ją­cych pro­ce­som zapal­nym towa­rzy­szą­cym nie­do­czyn­no­ści spo­wo­do­wa­nej auto­im­mu­no­lo­gicz­ną cho­ro­bą Hashi­mo­to. Bio­rąc jed­nak pod uwa­gę niskie spo­ży­cie ryb w Pol­sce, bez wzglę­du na to czy nie­do­czyn­ność wywo­ła­na jest cho­ro­bą Hashi­mo­to, czy też nie, war­to wspo­móc się suple­men­ta­mi zawie­ra­ją­cy­mi kwa­sy tłusz­czo­we ome­ga 3 i 6.

Nale­ży pamię­tać, aby leki przyj­mo­wa­ne z powo­du nie­do­czyn­no­ści były bra­ne na czczo, oko­ło 40 minut przed śnia­da­niem, ponie­waż pokar­my ogra­ni­cza­ją wchła­nia­nie lewo­ty­rok­sy­ny w nich zawar­tej. Ponad­to nad­miar błon­ni­ka w die­cie, sok grejp­fru­to­wy czy moc­na kawa rów­nież ogra­ni­cza­ją wchła­nia­nie leku.

Mitem doty­czą­cym die­ty w nie­do­czyn­no­ści jest uni­ka­nie warzyw z gru­py kapust­nych oraz zawie­ra­ją­cych tzw. goitro­ge­ny. Znaj­du­ją się one w soi, bro­ku­łach, bruk­sel­ce, kala­fio­rze, kapu­ście czy rze­pie. Ich nega­tyw­ne oddzia­ły­wa­nie może poja­wić się jedy­nie w sytu­acji spo­ży­wa­nia bar­dzo dużej ilo­ści w posta­ci suro­wej. Goto­wa­nie czy blan­szo­wa­nie inak­ty­wu­je ich dzia­ła­nie, w związ­ku z czym spo­ży­wa­nie ich w umiar­ko­wa­nych ilo­ściach po obrób­ce ter­micz­nej nie powin­no zagra­żać oso­bom cier­pią­cym na nie­do­czyn­ność tarczycy.

Nie­zbęd­ny­mi do pra­wi­dło­we­go funk­cjo­no­wa­nia tar­czy­cy skład­ni­ka­mi są jod, żela­zo, selen, cynk i wita­mi­na D.

Jeśli nie­do­czyn­ność nie ma pod­ło­ża auto­im­mu­no­lo­gicz­ne­go (czy­li cho­ro­by Hashi­mo­to), die­ta powin­na zawie­rać pro­duk­ty będą­ce dobrym źró­dłem jodu, ponie­waż ten skład­nik mine­ral­ny jest wyma­ga­ny do wytwa­rza­nia hor­mo­nów. Dobrym źró­dłem jodu są ryby mor­skie i owo­ce morza.

Żela­zo, podob­nie jak jod, rów­nież bie­rze udział w pro­duk­cji hor­mo­nów tar­czy­cy. Odse­tek osób z nie­do­czyn­no­ścią posia­da­ją­cych pro­blem ze zbyt niskim stę­że­niem żela­za w orga­ni­zmie jest wyso­ki, zatem war­to sku­pić się przy­go­to­wu­jąc posił­ki na jego dobrych źró­dłach. W arty­ku­le o nie­do­krwi­sto­ści znaj­dzie­cie dokład­ne infor­ma­cje doty­czą­ce źró­deł żelaza.

Selen to skład­nik mine­ral­ny wcho­dzą­cy w  skład enzy­mów tar­czy­cy, jest nie­zwy­kle potrze­by w pre­wen­cji zapa­le­nia tar­czy­cy na tle auto­im­mu­no­lo­gicz­nym. Powin­ny o nim pamię­tać w szcze­gól­no­ści panie pla­nu­ją­ce zajść w cią­żę. Wska­za­na jest suple­men­ta­cja lub spo­ży­wa­nie pro­duk­tów zawie­ra­ją­cych duże ilo­ści sele­nu. Jedym z nich są orze­chy bra­zy­lij­skie. Ponad­to znaj­du­je się on w rybach, jajach, prze­two­rach mlecz­nych, rośli­nach strącz­ko­wych, czosnku.

Cynk jest kolej­nym skład­ni­kiem mine­ral­nym, na któ­ry powin­ny zwró­cić uwa­gę pacjen­ci z nie­do­czyn­no­ścią tar­czy­cy. Wyka­zu­je on wła­ści­wo­ści prze­ciw­za­pal­ne i prze­ciw­u­tle­nia­ją­ce. Cynk znaj­dzie­cie w serach pod­puszcz­ko­wych, mię­sie, kaszy gry­cza­nej i jagla­nej, pest­kach dyni, jajach, zarod­kach pszen­nych czy pie­czy­wie pełnoziarnistym.

Uwa­ża się, że nie­do­bór wita­mi­ny D kore­lu­je z wystę­po­wa­niem cho­rób tar­czy­cy, dla­te­go bez­względ­nie przez kil­ka mie­się­cy w roku powin­no się suple­men­to­wać tę wita­mi­nę. Jej pokar­mo­we źró­dła: ryby, ole­je, mię­so nie są wytar­cza­ją­ce do reali­za­cji zapo­trze­bo­wa­nia. W związ­ku z tym, że zde­cy­do­wa­na więk­szość Pola­ków cier­pi na nie­do­bo­ry wita­mi­ny D, war­to zasta­no­wić się na sta­łą suple­men­ta­cją w mie­sią­cach jesien­no-zimo­wych. Szcze­gó­ło­we infor­ma­cje doty­czą­ce wita­mi­ny D znaj­dzie­cie tu.

Ostat­nim waż­nym aspek­tem jest stres. Pamię­taj­cie, że tar­czy­ca „kar­mi się“ stre­sem dla­te­go sta­raj­cie się na co dzień eli­mi­no­wać stre­so­gen­ne sytu­acje do mini­mum. Relaks i sen mogą czę­sto oka­zać się nie­zbęd­ne do dobre­go samopoczucia.

Tekst: Kata­rzy­na Kałaska
Zdję­cia: Vers-24

For Vers-24, Warsaw

_____

Komentarze

komentarzy