Zdolność do wyrażania i kontrolowania emocji jest w życiu niezbędna, tak samo, jak zdolność rozumienia, interpretowania i reagowania na emocje innych. Spróbuj wyobrazić sobie świat, w którym nie można zrozumieć, kiedy ktoś jest smutny zły. Psychologowie określają tę zdolność jako inteligencję emocjonalną, a niektórzy eksperci sugerują nawet, że czasami może się ona okazać ważniejsza niż inteligencja ogólna.
Inteligencja emocjonalna związana jest z umiejętnością rozpoznawania własnych emocji i zarządzania nimi, a także emocji innych ludzi. Uważa się, że inteligencja emocjonalna obejmuje co najmniej trzy umiejętności: świadomość emocjonalną lub umiejętność rozpoznawania i nazywania własnych emocji, umiejętność wykorzystania tych emocji i zastosowania ich w zadaniach takich jak myślenie i rozwiązywanie problemów, oraz umiejętność zarządzania emocjami, która obejmuje zarówno regulowanie własnych emocji, gdy jest to konieczne, jak i pomaganie innym w tej czynności. Nie ma potwierdzonego testu psychometrycznego ani skali dla inteligencji emocjonalnej, jak w przypadku ogólnego czynnika inteligencji, jednak koncepcja inteligencji emocjonalnej zyskała szeroką akceptację.
Inteligencja emocjonalna jest określana przez takie elementy jak:
- Samoświadomość – czyli bycie świadomym własnych uczuć. Ludzie inteligentni emocjonalnie często wykazują wysoki poziom samoświadomości. Wiedzą, jak emocje wpływają na nich i na innych ludzi, i nie pozwalają, aby emocje ich kontrolowały.
- Samoregulacja - oznacza nic innego, jak to, że osoby te nie podejmują impulsywnych decyzji, zastanawiają się nad ich konsekwencjami.
- Empatia – osoby inteligentne emocjonalnie rzadko są egocentryczne. Mają tendencję do bycia dobrymi słuchaczami, powolnymi w ocenie i nastawionymi na zrozumienie potrzeb i pragnień innych.
- Umiejętności społeczne – osobom tym łatwiej jest współpracować i pracować w zespołach. Zwykle są doskonałymi liderami ze względu na swoje silne umiejętności komunikacyjne i umiejętność zarządzania relacjami.
Osoby z wysoko rozwiniętą inteligencją emocjonalną:
- postrzegane są przez innych jako osoby empatyczne
- doskonale rozwiązują problemy
- nie boją się być wrażliwym i dzielić się swoimi uczuciami z innymi
- wyznaczają granice i są asertywne
- potrafią dogadać się z ludźmi w różnych sytuacjach
- zadają pytania otwarte
- akceptują konstruktywną krytykę
- wybitni słuchacze
- nie boją się przyznać do swoich błędów i przeprosić
- rozumieją swoje działania i zachowania
Osoby o nisko rozwiniętej inteligencji emocjonalnej:
- mają problemy z asertywnością
- nie radzą sobie dobrze z opiniami
- długo chowają urazę
- nie mogę przejść obok swoich błędów
- są osądzający, łatwo się obrażają i mają trudności z utrzymaniem relacji
- nie rozumieją swoich emocji
Czy można nauczyć się inteligencji emocjonalnej?
Niektórzy ludzie rodzą się z inteligencją emocjonalną. Ci, którzy mają z nią problemy, mogą nauczyć się jej poprzez codzienną praktykę. Jednym ze sposobów uczenia się inteligencji emocjonalnej jest poprawa interakcji z innymi. Empatia nie wszystkim przychodzi naturalnie. Podejmij wysiłek i postaw się w butach innych osób. W ten sposób łatwiej Ci będzie zrozumieć ich sytuację i zrozumieć, dlaczego reagują w taki, a nie inny sposób. Innym sposobem poprawy inteligencji emocjonalnej jest praktykowanie pokory i pozwalanie innym błyszczeć za swoje osiągnięcia. Tak naprawdę wszystko sprowadza się do tego, aby nauczyć się jak kontrolować swoje emocje i nie pozwolić, aby emocje kontrolowały ciebie.
Tekst: Martyna Ludwiniak