W czerwcu warszawski dom aukcyjny DESA Unicum stanie się centrum sztuki współczesnej. Dzięki zgromadzonym na wystawach obiektom, będzie można odkryć niezwykle fascynujący świat barwnego pop-artu i bezkompromisowej awangardy. To wyjątkowa okazja, żeby na żywo obejrzeć absolutne perełki na rynku sztuki. Gratką dla kolekcjonerów będzie bardzo rzadka praca Andy’ego Warhola „Grevy’s Zebra” z cyklu „Endangered Species”, obrazy Wojciecha Fangora, niezwykle unikatowe prace Czesława Ciapało, czy op-artowe dzieło Victora Vasarely’ego. 

Andy War­hol Gre­vy­’s-Zebra z cyklu Endan­ge­red Spe­cies 1983r

Do 29 czerw­ca moż­na obej­rzeć wysta­wę „Sztu­ka współ­cze­sna. Kla­sy­cy awan­gar­dy po 1945”, Uwa­gę przy­ku­wa m.in. obra­zy Woj­cie­cha Fan­go­ra, któ­re­go twór­czość jawi się jako praw­dzi­wy geniusz. W koń­cu to Fan­gor został jak dotąd jedy­nym Pola­kiem, któ­re­mu zosta­ła poświę­co­na indy­wi­du­al­na wysta­wa w nowo­jor­skim Muzeum Gug­gen­he­ima. Pre­zen­to­wa­na na wysta­wie w DESA Uni­cum pra­ca „M 90” sta­no­wi przy­kład naj­bar­dziej roz­po­zna­wal­ne­go, iko­nicz­ne­go okre­su w twór­czo­ści arty­sty. Powsta­ła w 1967 kom­po­zy­cja zosta­ła nama­lo­wa­na w pra­cow­ni arty­sty w Madi­son w sta­nie Wiscon­sin, na co wska­zu­je ini­cjał w tytu­le pra­cy. Podob­nie jak w poprzed­nich reali­za­cjach, arty­sta posłu­żył się cha­rak­te­ry­stycz­ną dla nie­go kon­cep­cją pul­su­ją­cych ruchem i kolo­rem okrę­gów. 

Spo­śród wie­lu pro­mi­nent­nych nazwisk poja­wia­ją­cych się na wysta­wie nie moż­na zapo­mnieć o legen­dzie pol­skiej sztu­ki awan­gar­do­wej, współ­twór­cy nur­tu abs­trak­cji geo­me­trycz­nej – Hen­ry­ku Sta­żew­skim. Pre­zen­to­wa­ny w kata­lo­gu relief nr 11 to cha­rak­te­ry­stycz­ny przy­kład twór­czo­ści arty­sty z I poło­wy lat 70. Powsta­łe w tym cza­sie pra­ce były pró­bą uchwy­ce­nia nie­po­rząd­ku w „upo­rząd­ko­wa­nym ukła­dzie”. Barw­ne gra­da­cje, a następ­nie kon­tra­sty, gry nastę­pu­ją­cych po sobie sza­ro­ści, a tak­że opo­zy­cje czer­ni i bie­li, asce­tycz­ne linie obok nawar­stwia­ją­cych się płasz­czyzn były w twór­czo­ści Sta­żew­skie­go wyła­my­wa­niem się z kano­nu przy­ję­tych zasad, któ­rym nie chciał się podporządkować.

Edward Dwur­nik Płock z cyklu podró­że autop­sto­pem 1985r

Wido­ki pol­skich miast uchwy­co­ne z lotu pta­ka pozba­wio­ne linii hory­zon­tu, wypeł­nio­ne archi­tek­tu­rą i ludźmi – to jeden z naj­bar­dziej cha­rak­te­ry­stycz­nych dla Edwar­da Dwur­ni­ka cykli malar­skich „Podró­że auto­sto­pem”. I o ile więk­szość kom­po­zy­cji zali­cza­ją­cych się do tego kano­nu cechu­je buj­na kolo­ry­sty­ka i duża szcze­gó­ło­wość, tak wysta­wia­ny obraz „Sie­radz” z 1968 roku został wyko­na­ny w ciem­nej tona­cji, przy­wo­dząc na myśl przed­sta­wie­nia Dwur­ni­ka o sta­nie wojen­nym oraz cza­sach „Soli­dar­no­ści”. Poja­wie­nie się tej pra­cy na ryn­ku aukcyj­nym to praw­dzi­we wyda­rze­nie jest to bowiem jed­na z pierw­szych prac nama­lo­wa­nych w ramach cyklu „Podró­że autostopem”.

Od 21 czerw­ca roz­pocz­nie się wysta­wa „Sztu­ka współ­cze­sna. Pop-art. Popkul­tu­ra. Post­mo­der­nizm”, będą­ca uzu­peł­nie­niem tema­ty­ki wcze­śniej wymie­nio­nych prac. Wyróż­nie­ni w ramach ofer­ty twór­cy podej­mu­ją śmia­ły dia­log poprzez nawią­za­nia do pop kul­tu­ry, kul­tu­ry maso­wej i kon­sump­cjo­ni­zmu. Wysta­wa poka­zu­je twór­czość arty­stów, któ­rzy prze­su­wa­li gra­ni­ce i inspi­ro­wa­li kolej­ne pokolenia.

„Endan­ge­red Spe­cies” to jeden z klu­czo­wych i naj­bar­dziej i roz­po­zna­wal­nych cykli gra­ficz­nych Andy’ego War­ho­la wyko­na­ny na zle­ce­nie wie­lo­let­nich mece­na­sów arty­sty – Ronal­da i Fray­da Feld­man. Mimo że War­hol zazwy­czaj pre­zen­to­wał bar­dzo libe­ral­ne podej­ście do kwe­stii dobo­ru tema­tów, w tym przy­pad­ku tema­ty­ka oka­za­ła się nie­zwy­kle waż­na dla arty­sty.  W cyklu „Endan­ge­red Spe­cies” War­hol spor­tre­to­wał 10 zwie­rząt uję­tych w Endan­ge­red Spe­cies Act – ame­ry­kań­skiej usta­wie o zagro­żo­nych gatun­kach z 1973 r. Akt ten zde­fi­nio­wał zagro­żo­ne gatun­ki jako kwe­stię huma­ni­tar­ną, zaka­zał han­dlu zagro­żo­ny­mi zwie­rzę­ta­mi i pozwo­lił na podę­cie kro­ków w celu ochro­ny pier­wot­nych sie­dlisk zwierząt.

Jed­no­cze­śnie cały cykl oka­zał się swe­go rodza­ju pod­su­mo­wa­niem dzia­łal­no­ści arty­stycz­nej War­ho­la i zawie­ra w sobie wszyst­kie cechy cha­rak­te­ry­stycz­ne dla twór­czo­ści gra­ficz­nej tego arty­sty. Za jed­ną z cie­kaw­szych gra­fik w całej serii moż­na uznać „Grevy’s Zebra” – to wła­śnie ta nie­zwy­kle rzad­ka pra­ca tra­fi na czerw­co­wą wysta­wę w DESA Uni­cum. Jest to dzie­ło wyjąt­ko­wo poszu­ki­wa­ne przez kolek­cjo­ne­rów, ponie­waż bar­dzo dobrze uwi­dacz­nia doj­rza­łą este­ty­kę wypra­co­wa­ną przez War­ho­la do począt­ku lat 80. O wyjąt­ko­wo­ści gra­fi­ki świad­czy rów­nież sygno­wa­nie pra­cy, któ­ra pocho­dzi z nakła­du, któ­ry zawie­rał 10 odbi­tek nume­ro­wa­nych cyfra­mi rzym­ski­mi, a pre­zen­to­wa­na odbit­ka jest wła­śnie jed­ną z nich. Jest tym samym jed­ną naj­rza­dziej wystę­pu­ją­cych na ryn­ku gra­fik z tego cyklu.

Cze­sław Pius Cia­pa­ło Opus d73 czy­li Wenus roz­tań­czo­na 1973r

Praw­dzi­wym rary­ta­sem kolek­cjo­ner­skim będą rów­nież dwie pra­ce Cze­sła­wa Piu­sa Cia­pa­ło, eks­plo­ru­ją­ce obsza­ry sek­su­al­no­ści. Pra­ce pre­zen­to­wa­ne na niniej­szej aukcji nale­żą do wcze­snej twór­czo­ści arty­sty z lat 70., kie­dy to uległ on fascy­na­cji ero­ty­zmem, a tak­że ide­ali­za­cją pięk­na for­my deta­li kobie­ce­go cia­ła. Tema­tem poszu­ki­wań malar­skich jest w pra­cach Cia­pa­ły pra­gnie­nie, tak nie­ro­ze­rwal­nie zwią­za­ne z ero­ty­ką. Ze wzglę­du na szo­ku­ją­cy i przy­cią­ga­ją­cy indy­wi­du­alizm, przez wie­lu kry­ty­ków, arty­sta uwa­ża­ny jest za jed­ne­go z naj­bar­dziej atrak­cyj­nych euro­pej­skich twór­ców ostat­nich dzie­się­cio­le­ci. A tak o swo­ich pra­cach pisał sam twór­ca: „Ero­ty­ka w sztu­ce była roz­ma­icie obra­zo­wa­na, ale pra­gnie­nie, pożą­da­nie (desi­re) – nie­obec­ne. Nie mia­ło iko­no­gra­fii. Czło­wie­cze libi­do mam wykrzy­czeć roz­pa­la­ją­cy­mi się od środ­ka obie­ma obły­mi for­ma­mi, uwzględ­nia­jąc kul­mi­na­cje słoń­ca latem, zawrzeć tak­że wątek naro­do­wo-patrio­tycz­ny, jed­no­cze­śnie panu­jąc nad kla­row­nym ryt­mem i har­mo­nią całej struk­tu­ry. I jej ska­lą! W małej pracowni”.

Jan Dobkow­ski Miłość 1970r

Mówiąc o pol­skim pop-arcie, nie spo­sób przejść obo­jęt­nie obok twór­czo­ści Jana Dobkow­skie­go – legen­dy pol­skie­go malar­stwa powo­jen­ne­go. Pre­zen­to­wa­ne na aukcji obiek­ty sku­pia­ją się wokół moty­wu związ­ku miło­ści i sztu­ki – są odzwier­cie­dle­niem źró­dła inspi­ra­cji i twór­czych poszu­ki­wań arty­sty. Odno­szą się do sek­su i miło­ści rodzin­nej, do głę­bo­kich uczuć. Pre­zen­tu­ją jed­ną z głów­nych malar­skich wizji Dobkow­skie­go – przy­po­mi­na­ją­cą abs­trak­cyj­ną, jed­nak zde­cy­do­wa­nie kobie­cą syl­wet­kę, bogi­nię oto­czo­ną nie­ogra­ni­czo­ną i cha­otycz­ną prze­strze­nią. 

Obie wysta­wy kon­cen­tru­ją­ce się wokół sztu­ki współ­cze­snej są wyjąt­ko­wą oka­zją, aby podzi­wiać pra­ce naj­zna­ko­mit­szych świa­to­wych twór­ców, takich jak War­hol czy Woj­ciech Fan­gor, ale rów­nież, żeby odkryć tych arty­stów, któ­rych zna­cze­nie na ryn­ku sztu­ki w ostat­nich latach zna­czą­co wzra­sta. 

* * *

Wysta­wa „Sztu­ka współ­cze­sna. Kla­sy­cy awan­gar­dy po 1945”: 16.06 – 29.06.2023

Koor­dy­na­to­rzy aukcji: Ali­cja Sznaj­der, Michał Bolka

Aukcja: 29.06.2023, godz. 19:00

Tekst/zdjęcia: mate­ria­ły prasowe

Komentarze

komentarzy