Okres jesienno-zimowy to idealny czas dla bakterii i wirusów na atakowanie układu odpornościowego człowieka. Codzienny nadmiar obowiązków, stres i niedosypianie dodatkowo pogarszają sytuację. Oczywiście nie mamy wpływu na wszystkie czynniki zapalne. Są jednak aspekty, o których decydujemy my sami – zdrowe, odżywcze posiłki to podstawa dobrego samopoczucia. Jak nie dać się jesiennej słocie i uniknąć przeziębień kiedy temperatura oscyluje w okolicy zera? Dzisiaj zdradzimy Ci kilka naszych sprawdzonych sposobów na ochronę układu immunologicznego i zachowanie zdrowia, mimo niesprzyjających warunków pogodowych.
1. Kilka razy w tygodniu na czczo wypijaj ciepły napój cytrynowo- imbirowy.
Sok z cytryny to bogactwo witaminy C, natomiast imbir rozgrzewa organizm i przyspiesza metabolizm. Możesz również dla wzmocnienia efektu dodać odrobinę kurkumy (przyprawa ta ma działanie antywirusowe, bakteriobójcze, przeciwgrzybiczne, co więcej- obniża stężenie glukozy i cholesterolu we krwi). Jak go przygotować? Do dużej szklanki z ciepłą (ale nie gorącą) wodą wciśnij sok z połowy cytryny i zetrzyj na tarce o drobnych oczkach około 1- 2 cm korzenia imbiru. Dosyp szczyptę kurkumy i wymieszaj. Dodatek imbiru sprawia, że napój ma delikatnie ostry smak, dlatego jeśli chcesz odrobinę go złagodzić, możesz dodać płaską łyżeczkę miodu. Pamiętaj tylko, że woda nie może być zbyt gorąca, ponieważ wysoka temperatura niszczy witaminy pochodzące z cytryny i miodu.
2. Na talerzu panuje prosta zasada: im więcej kolorów, tym lepiej.
Karotenoidy, przeciwutleniacze są sprzymierzeńcami układu immunologicznego. Zadbaj też o to, aby w każdym posiłku znajdowały się warzywa i owoce bogate w witaminę C. Do roślin najbogatszych w kwas askorbinowy należą: owoce dzikiej róży, czarne porzeczki, truskawki, maliny i cytrusy. Z warzyw są to kapustne (brokuły, kalafior, brukselka, kapusta) a także szpinak, cykoria czy pomidory. Grejpfruty zawierają jeszcze więcej witaminy C niż cytryna (70 vs 60 mg/100 g), dlatego jedz je często jako dodatek do I czy II śniadania. W tym miejscu warto wspomnieć także o spożywaniu surowych warzyw i owoców do każdego posiłku. Straty witamin w tej formie są najmniejsze.
3. Idealne trio : selen, witamina E i cynk mobilizują do działania cały układ odpornościowy.
Źródłem selenu są orzechy (szczególnie brazylijskie), nasiona, mąka pełnoziarnista, żółtko jaja, owoce morza, pestki słonecznika i czosnek. Witaminę E znajdziesz w awokado, nasionach, orzechach oraz nierafinowanych olejach. Cynk znajduje się w chudym mięsie, imbirze, pestkach dyni, orzechach brazylijskich i produktach pełnoziarnistych.
4. Probiotyki, są to pożyteczne bakterie niezbędne do utrzymania równowagi mikroflory przewodu pokarmowego. Komórki układu odpornościowego zlokalizowane są także w jelitach, dlatego tak istotne jest dbanie o ich prawidłowe funkcjonowanie. Źródłem naturalnych probiotyków są m.in. kapusta i ogórki kwaszone. Bakterie kwasu mlekowego np. Lactobacillus acidophilus czy Bifidobacterium bifidum znajdziesz również w kefirze naturalnym czy maślance naturalnej (bez dodatku cukru). Spożywanie tych produktów jest ważne zwłaszcza w trakcie i po kuracji antybiotykowej.
5. Kwasy omega‑3, stymulują m.in. różnicowanie białych krwinek, które atakują bakterie i wykazują działanie przeciwzapalne, zatem spożywaj je 1–2 razy w tygodniu. Ich źródłem są np. tłuste ryby (łosoś, makrela, sardynki, pstrąg i tuńczyk świeży – nie z puszki). Wegetarianie mogą pozyskać kwasy omega‑3 z oleju lnianego dolewając 1–3 łyżki do potraw w ciągu dnia.
6. Czosnek, od wieków znany jest jako naturalny antybiotyk. Dzięki zawartości siarki i allicyny skutecznie walczy z wolnymi rodnikami. Rozgnieciony czosnek dodany do potraw wspomaga odporność. W walce z przeziębieniem sprawdza się idealnie (przed randką można sobie odpuścić ten sposób.
7. Ważne jest nie tylko to co jeść, ale także to czego unikać.
Dużym wrogiem układu odpornościowego jest rafinowany, biały cukier. Spożycie 8 łyżek cukru (np. pochodzących z napoju gazowanego) może obniżyć zdolność leukocytów (białych krwinek) do zabijania bakterii aż o 40%. Należy o tym pamiętać szczególnie wtedy, gdy komuś nie udało się uniknąć silnego przeziębienia. Pocieszanie się słodkim batonikiem z pewnością nie przyspieszy powrotu do zdrowia, nie wspominając już o wpływie cukru na zachowanie szczupłej sylwetki.
Równie szkodliwa jest biała mąka. Postaraj się zamienić białe pieczywo, ryż i makaron na ich odpowiedniki z mąki pełnoziarnistej. Jest bogata w błonnik, witaminy i składniki mineralne.
Alkohol, a dokładnie jego nadmierne spożycie- nie wpływa korzystnie na system immunologiczny. Wypłukuje on cenne składniki odżywcze doprowadzając do ich ogólnego niedoboru. Co więcej- podobnie jak cukier- może obniżać zdolność białych krwinek do niszczenia zarazków, a nawet hamować działanie limfocytów (walczących z komórkami potencjalnie nowotworowymi). Porcja alkoholu ( 150 ml wina, 350 ml piwa, 25 ml wódki) nie stanowi problemu, natomiast trzy i więcej – owszem. Jest jednak dobra informacja dla smakoszy wina czerwonego- mała lampka wypita do obiadu wykazuje działanie ochronne w aspekcie chorób sercowo-naczyniowych oraz nowotworowych. Dodatkowo reguluje ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
8. Poruszając temat odporności, nie wolno zapomnieć o aktywności fizycznej (30 minut dziennie)- spacer, taniec, pływanie czy fitness są dopełnieniem zdrowych posiłków.
Stosując nasze sprawdzone sposoby możesz być pewna, że bakterie i wirusy nie mają szans.
Tekst: Katarzyna Kałaska
For Vers-24, Warsaw