Projekt „Keeping flowers alive. Acoustic ikebana”, autorstwa znanej polskiej artystki – Katarzyny Krakowiak-Bałki, prezentowany w należącym do Fundacji Sogetsu kamiennym ogrodzie „Tengoku” („Niebo”), zachwycił synergią artystycznych form i swoim wieloaspektowym przekazem. Wystawę można oglądać w Tokio do 20 listopada br.

Kata­rzy­na Kra­ko­wiak-Bał­ka – „Keeping flo­wers ali­ve. Aco­ustic ikebana”

Pro­jekt „Keeping flo­wers ali­ve. Aco­ustic ike­ba­na” został zain­au­gu­ro­wa­ny 8 listo­pa­da br. 3‑dniowym cyklem kon­cer­tów i performance’ów, Wysta­wa odby­wa­ją­ca się w kul­to­wym tokij­skim Soget­su Pla­za potrwa do 20 listo­pa­da br. Pro­jekt jest efek­tem współ­pra­cy Kata­rzy­ny Kra­ko­wiak-Bał­ki z Insty­tu­tem Ada­ma Mic­kie­wi­cza oraz Zachę­tą – Naro­do­wą Gale­rią Sztu­ki w War­sza­wie przy wspar­ciu Insty­tu­tu Pol­skie­go w Tokio.

Szko­ła Soget­su – źró­dło inspiracji

Punk­tem wyj­ścia dla insta­la­cji autor­stwa Kata­rzy­ny Kra­ko­wiak-Bał­ki była pra­wie stu­let­nia tra­dy­cja szko­ły ike­ba­ny Soget­su, któ­ra na począt­ku XX wie­ku rzu­ci­ła wyzwa­nie ówcze­snej sztu­ce ukła­da­nia kwia­to­wych kom­po­zy­cji, uzna­jąc wyż­szość niczym nie­skrę­po­wa­nej arty­stycz­nej eks­pre­sji. Łącząc wie­le form w peł­ną zna­czeń całość, artyst­ka prze­kształ­ci­ła tra­dy­cyj­ny japoń­ski kamien­ny ogród w zupeł­nie nową prze­strzeń. Prze­strzeń, w któ­rej prze­mó­wi­ły dźwię­ki, ele­men­ty archi­tek­to­nicz­ne, roślin­ność i design w posta­ci ręcz­nie wyko­na­nej pli­so­wa­nej tka­ni­ny. Kon­cep­cja pol­skiej artyst­ki dosko­na­le kore­spon­do­wa­ła z prze­sła­niem mistrzów Soget­su, twier­dzą­cych, że isto­ta ike­ba­ny tkwi nie tyle w kwia­tach, co wła­śnie w pust­ce znaj­du­ją­cej się pomię­dzy nimi.

Pust­ka, w któ­rej zakwi­tły… dźwięki

Korzy­sta­ją­ca z nowo­cze­snych tech­no­lo­gii aku­stycz­nych pra­ca autor­stwa Kata­rzy­ny Kra­ko­wiak-Bał­ki spra­wi­ła, że prze­strzeń ogro­du „Ten­go­ku” wypeł­ni­ło pul­su­ją­ce życie. Życie, któ­re przy­bra­ło for­mę dźwię­ków i obra­zów. Emi­to­wa­ne z gło­śni­ków dźwię­ki sta­no­wi­ły bowiem arty­stycz­ną wizję kształ­tu roślin i odgło­sów natu­ry. Rów­no­cze­śnie artyst­ka wyko­rzy­sta­ła mikro­fo­ny kon­tak­to­we i samo­ak­ty­wu­ją­ce się gło­śni­ki, by wzmoc­nić sub­tel­ne, zwy­kle nie­sły­szal­ne dźwię­ki kwia­tów. Dzię­ki temu powsta­ła elek­tro­aku­stycz­na kom­po­zy­cja, dodat­ko­wo kształ­to­wa­na za pośred­nic­twem rze­mieśl­ni­czo wypro­du­ko­wa­nej pli­so­wa­nej tka­ni­ny, któ­ra rezo­no­wa­ła z aku­sty­ką oto­cze­nia. W efek­cie powsta­ło zdy­na­mi­zo­wa­ne, peł­ne napięć miej­sce, w któ­rym dźwięk sąsia­du­je z ciszą a for­ma z pust­ką. Miej­sce budzą­ce emo­cje, zasta­na­wia­ją­ce, a jed­no­cze­śnie wcią­ga­ją­ce odbior­cę w swój magicz­ny świat, w któ­rym dźwięk i for­ma two­rzą jed­ność. Wie­lość arty­stycz­nych prze­ka­zów, któ­re zło­ży­ły się na insta­la­cję, spra­wi­ła, że w spo­sób nie­zau­wa­żo­ny zatar­ły się gra­ni­ce mię­dzy dzie­łem sztu­ki a jego odbiorcą.

Ser­cem insta­la­cji „Keeping flo­wers ali­ve. Aco­ustic ike­ba­na” jest czer­wo­na lilia – Lyco­ris radia­ta – w kul­tu­rze japoń­skiej kwiat o wie­lu zna­cze­niach. Jej tok­sycz­ne wła­ści­wo­ści w zesta­wie­niu ze zja­wi­sko­wym wyglą­dem zbu­do­wa­ły meta­fo­rę jak­że kru­chej rów­no­wa­gi mię­dzy czy­stym pięk­nem a kry­ją­cym się w nim nie­bez­pie­czeń­stwem. Sku­pie­nie się na wła­ści­wo­ściach tru­ją­cych roślin i  ich aku­stycz­nym rezo­nan­sie umoż­li­wi­ło poka­za­nie tej dwo­isto­ści natu­ry. Tym samym aku­stycz­na ike­ba­na Kata­rzy­ny Kra­ko­wiak-Bał­ki nie tyl­ko odzwier­cie­dli­ła nie­wi­dzial­ną ener­gię i rytm natu­ry, ale też prze­ka­za­ła wie­dzę o zło­żo­nej dyna­mi­ce życia i mecha­ni­zmach słu­żą­cych prze­trwa­niu natu­ry. Za spra­wą swo­jej wie­lo­aspek­to­wo­ści i moż­li­wo­ści wie­lu inter­pre­ta­cji insta­la­cja zmu­sza­ła do reflek­sji nad deli­kat­ną i łatwą do zbu­rze­nia rów­no­wa­gą mię­dzy dzia­ła­nia­mi czło­wie­ka a auto­no­mią natu­ry. 

Pro­jekt „Keeping flo­wers ali­ve. Aco­ustic ike­ba­na” udo­wad­nia, że eks­plo­ra­cja obsza­rów na sty­ku nowo­cze­snych tech­no­lo­gii i świa­ta natu­ry pozwa­la kre­ować nowe war­to­ści zbu­do­wa­ne z emo­cji, ale też pytań. Pytań, któ­re nie tyl­ko nur­tu­ją współ­cze­sne­go czło­wie­ka, ale też uła­twia­ją mu odna­le­zie­nie się w świe­cie peł­nym wyzwań i zagro­żeń. Świe­cie, któ­ry na nowo chciał­by odkryć utra­co­ną więź ludzi z naturą.

Kata­rzy­na Kra­ko­wiak-Bał­ka – „Keeping flo­wers ali­ve. Aco­ustic ikebana”

Kata­rzy­na Kra­ko­wiak-Bał­ka – artyst­ka two­rzą­ca rzeź­by, per­for­man­ce, obiek­ty prze­strzen­ne oraz insta­la­cje dźwię­ko­we. Uzy­ska­ła tytuł dok­to­ra na Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych w War­sza­wie oraz habi­li­ta­cję na Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych w Gdań­sku. Jej pra­ce pozwa­la­ją widzom/słuchaczom stać się inte­gral­ną czę­ścią dzie­ła sztu­ki i obco­wać z archi­tek­tu­rą poprzez dźwię­ki. Budu­je wiel­ko­ska­lo­we insta­la­cje w opar­ciu o ist­nie­ją­ce struk­tu­ry. 

Kata­rzy­na Kra­ko­wiak-Bał­ka zosta­ła uho­no­ro­wa­na licz­ny­mi wyróż­nie­nia­mi przy­zna­ny­mi m.in. przez St. Joh­n’s Col­le­ge na Uni­wer­sy­te­cie Oks­fordz­kim, Mini­ster­stwo Nauki i Szkol­nic­twa Wyż­sze­go oraz Mini­ster­stwo Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go w Pol­sce, a tak­że ame­ry­kań­ską fun­da­cję Trust for Mutu­al Edu­ca­tion. W 2012 roku otrzy­ma­ła nagro­dę spe­cjal­ną za wysta­wę „Making the Walls Quake as if They Were Dila­ted with the Secret Know­led­ge of Gre­at Power” (kura­tor: Michał Libe­ra) w Pawi­lo­nie Pol­skim na XIII Bien­na­le Archi­tek­tu­ry w Wene­cji. W 2020 roku stwo­rzy­ła pra­cę „It Begins with One Word. Cho­ose Your Own” w Bar­ce­lo­nie w pawi­lo­nie zapro­jek­to­wa­nym przez Ludwi­ga Mie­sa van der Rohe. W 2023 roku odbył się kon­cert w ramach pro­jek­tu „Whe­re does any Mirac­le start?” w Jeu de Pau­me, któ­ry obej­mo­wał insta­la­cję dźwię­ko­wą i funk­cję onli­ne, mani­fe­stu­jąc zain­te­re­so­wa­nie artyst­ki aku­sty­ką archi­tek­tu­ry na jej prze­cię­ciu z żywy­mi orga­ni­zma­mi. W latach 2019–2022 pro­wa­dzi­ła Pra­cow­nię Prze­strze­ni Dźwię­ko­wej na Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych w War­sza­wie, a od 2022 roku współ­pro­wa­dzi Mię­dzy­wy­dzia­ło­wą Pra­cow­nię Dzia­łań, któ­rą pro­wa­dzi wspól­nie z prof. Miro­sła­wem Bał­ką. Miesz­ka i pra­cu­je w Otwoc­ku i Oli­vie w Hisz­pa­nii. Iden­ty­fi­ku­je się rów­nież jako ogrod­nicz­ka, codzien­nie dostra­ja­jąc się do gle­by i roślin oraz ucząc się od nich.

Kata­rzy­na Kra­ko­wiak-Bał­ka – „Keeping flo­wers ali­ve. Aco­ustic ikebana”

Orga­ni­za­tor pro­jek­tu: Insty­tut Ada­ma Mickiewicza

Współ­pra­ca: Kiri Teshi­ga­ha­ra, Dyrek­tor arty­stycz­na Soget­su Foun­da­tion 

Part­ne­rzy: Zachę­ta Naro­do­wa Gale­ria Sztu­ki, EIDOTECH Pol­ska, Plis­sé Lognon, work­shop of Maison Lema­rié, SORA BOTANICAL GARDEN Pro­ject, Timmpi

Kura­to­rzy: Paweł Pach­cia­rek, Miki Kane­da 

Śpie­wa­cy: Isa­bel­le Dutho­it, Michał Sła­wec­ki, Asthma

Per­for­me­rzy: Hika­ru Kawa­sa­ki, KAi MiWA 

Kostiu­mo­gra­fia: Anna Zeman, Tomasz Armada

Nad­zór aku­stycz­ny: Albert Karch

Współ­pra­ca tech­no­lo­gicz­na: archA­KU­STIK, Pro­fe­sor Andrzej Kłosak

Iden­ty­fi­ka­cja wizu­al­na: Rena­ta Motyka

Zdję­cia: Bar­tek Barczyk

Tekst/zdjęcia: mate­ria­ły prasowe

Guer­la­in i Sho­uro­uk Rha­iem – sztu­ka, magia i świą­tecz­na elegancja

Komentarze

komentarzy