Czujesz się wyczerpany i bezsilny, nie masz pojęcia gdzie podziała się Twoja kreatywność i zapał do pracy, czujesz niechęć do współpracowników a to co robisz wydaje się nie mieć sensu? Jeśli czytając poprzednie zdanie potakiwałeś, istnieje duże prawdopodobieństwo, że dopadło Cię wypalenie zawodowe. Ale spokojnie, jest to rzecz, z którą można sobie poradzić. Nawet jeśli akurat Ciebie to nie dotyczy, warto się z problemem zapoznać, aby w razie potrzeby pomóc bliskim w takiej sytuacji.
Jak rozpoznać wypalenie zawodowe?
Do podstawowych objawów, które sygnalizują wypalenie zawodowe należą:
- ciągłe uczucie zmęczenia i osłabienia
- zdystansowanie się, apatia
- brak zadowolenia z siebie i z pracy
- pogarszające się kontakty z współpracownikami / klientami
- zanik motywacji, kreatywności, chęci do działania
- Problemy zdrowotne (jak na przykład problemy ze snem, problemy z trawieniem)
Przeważnie za wypaleniem zawodowym stoi długotrwały stres. Ten krótkotrwały jest nieszkodliwy a wręcz pożądany, gdyż mobilizuje nas do działania. Natomiast długotrwały powoduje, że nasz organizm zaczyna źle funkcjonować, przez co nasze samopoczucie i produktywność spadają.
Pośrednimi przyczynami mogą być złe kontakty ze współpracownikami, sposób zarządzania w firmie, niekorzystne warunki pracy, bądź rutyna. Wypalenie zawodowe bardzo często dotyka również osób, które mają dużą potrzebę rozwoju, chcą realizować swój potencjał a znajdują się w pracy, która nie daje im takiej możliwości.
Co mogę zrobić? – Pracownik
Wszystko zależy od tego w jak silnym stadium wypalenia zawodowego jesteśmy.
Stadium początkowe – pierwsze objawy
Jeśli uda nam się zauważyć problem w tym momencie, mamy szczęście, gdyż prawdopodobnie szybko i bezboleśnie się z nim uporamy. W tym momencie ważne jest to, aby zadbać o relacje z przyjaciółmi, znaleźć coś poza pracą – hobby, które sprawia nam przyjemność i ewentualnie pomyśleć o drobnych zmianach w systemie naszej pracy.
Stadium średnio-zaawansowane – objawy umiarkowane
W tym momencie najkorzystniejszy będzie długi urlop z dala od pracy. Chwilowe odcięcie się od codzienności, zmiana środowiska, spędzenie czasu z przyjaciółmi, bądź dobrymi książkami może bardzo pomóc. Jeśli jednak po powrocie do pracy wszystko będzie po staremu, warto zastanowić się nad tym co konkretnie sprawia, że czujemy się tak a nie inaczej. Być może jest to kwestia jednego współpracownika, z którym wyjątkowo nie umiemy się dogadać? Może szefa, który ewidentnie się na nas uwziął? Możemy spróbować rozwiązać taką sytuację, a jeśli nam się to nie uda, to chyba najwyższy czas, aby zacząć zastanawiać się nad ewentualną zmianą pracy.
Stadium zaawansowane – silne objawy, uniemożliwiające normalne funkcjonowanie
W ostatnim stadium wypalenia zawodowego prawdopodobnie potrzebna będzie pomoc specjalisty – psychologa. Taka osoba podpowie nam co zrobić, aby się lepiej poczuć, na co musimy zwrócić uwagę, oraz pomoże dokładnie zbadać przyczyny stanu, w którym się znaleźliśmy. Ważne jest to, aby nie zaniedbać problemu w tym momencie, gdyż może to być niebezpieczne zarówno dla naszego zdrowia fizycznego jak i psychicznego.
Co mogę zrobić? – Szef
Dla każdego szefa efektywność pracowników powinna być niezwykle istotna. A żaden pracownik, który jest przemęczony, czy któremu praca nie sprawia przyjemności nie będzie kreatywny i produktywny. Podstawową rzeczą, którą można zrobić będąc szefem, to zaproponować takiej osobie urlop. Jest duża szansa, że po kilku dniach zupełnego odcięcia się od obowiązków pracownik wróci z nową energią i pomysłami.
Jeśli jednak to nie pomoże, warto porozmawiać z pracownikiem. Zapytać, co sprawia mu w pracy największą przyjemność, w czym czułby się najlepiej. Może udałoby się znaleźć nowe stanowisko, na którym taka osoba czułaby się bardziej spełniona zawodowo i czułaby większą satysfakcję z tego co robi?
Wypalenie zawodowe – jak z tym poradzić?
Tekst: Julia Szułdrzyńska