Witamina B12 – dlaczego jest tak ważna?

Nasz organizm potrzebuje witaminy B‑12 do wytwarzania czerwonych krwinek, nerwów, DNA oraz wykonywania innych ważnych funkcji. Podobnie jak większość witamin, witamina B‑12 nie może być wytwarzana przez organizm, dlatego musimy dostarczać ją z pożywienia lub suplementów. Niektórzy ludzie, szczególnie weganie i wegetarianie, nie spożywają wystarczającej ilości witaminy B‑12, aby zaspokoić potrzeby swojego organizmu. Z kolei inne organizmy (szczególnie osób starszych) nie są w stanie wchłonąć wystarczającej ilości witaminy B‑12. 

Ist­nie­je wie­le przy­czyn nie­do­bo­ru wita­mi­ny B‑12 – dwa naj­bar­dziej popu­lar­ne to suro­wa die­ta wege­ta­riań­ska lub wegań­ska oraz ope­ra­cje baria­trycz­ne.

Pro­duk­ty roślin­ne nie dostar­cza­ją nam wita­mi­ny B‑12. Jedy­ne pro­duk­ty, któ­re mogą być jej źró­dłem, to mię­so, jaja, drób, pro­duk­ty mlecz­ne i inne pro­duk­ty pocho­dze­nia zwie­rzę­ce­go. Suro­wi wege­ta­ria­nie i wega­nie są nara­że­ni na nie­do­bo­ry wita­mi­ny B‑12, jeśli nie spo­ży­wa­ją zbóż wzbo­ga­co­nych tą wita­mi­ną lub nie przyj­mu­ją suple­men­tów wita­mi­no­wych. Oso­by z celia­kią oraz zabu­rze­nia­mi wchła­nia­nia tak­że są nara­żo­ne na nie­do­bo­ry tej wita­mi­ny.

Ta roz­pusz­czal­na w wodzie wita­mi­na speł­nia wie­le waż­nych funk­cji w orga­ni­zmie. Jest nie­zbęd­na do utrzy­ma­nia zdro­wych ner­wów, wspie­ra pro­duk­cję DNA i czer­wo­nych krwi­nek, a tak­że poma­ga w pra­wi­dło­wym funk­cjo­no­wa­niu mózgu. Ludz­kie cia­ło wytwa­rza milio­ny czer­wo­nych krwi­nek na minu­tę. Komór­ki te nie mogą się pra­wi­dło­wo roz­mna­żać bez wita­mi­ny B‑12. Jeśli poziom wita­mi­ny B‑12 jest zbyt niski, pro­duk­cja czer­wo­nych krwi­nek zmniej­sza się.   Może to pro­wa­dzić to wystą­pie­nia ane­mii. Nale­ży pamię­tać, że zapo­trze­bo­wa­nie na wita­mi­nę B‑12 jest wyż­sze dla kobiet w cią­ży oraz kar­mią­cych pier­sią.

Nie­do­bór wita­mi­ny B‑12 może spo­wo­do­wać nie­od­wra­cal­ne i poważ­ne uszko­dze­nia, szcze­gól­nie ukła­du ner­wo­we­go i mózgu. Nawet nie­wiel­ki nie­do­bór tej wita­mi­ny może wywo­łać obja­wy, takie jak depre­sja, zabu­rze­nia funk­cji poznaw­czych, pro­ble­my z pamię­cią i zmę­cze­nie. Wystę­po­wa­nie tych obja­wów nie jest jed­nak wystar­cza­ją­ce, aby zdia­gno­zo­wać nie­do­bór wita­mi­ny B‑12. Inne obja­wy nie­do­bo­ru obej­mu­ją zapar­cia, utra­ta ape­ty­tu i utra­ta wagi, a nawet zmia­ny neu­ro­lo­gicz­ne, takie jak drę­twie­nie i mro­wie­nie w dło­niach i sto­pach oraz trud­no­ści z utrzy­ma­niem rów­no­wa­gi. Nie­do­bór wita­mi­ny B‑12 nie­sie ze sobą poważ­ne ryzy­ko trwa­łe­go uszko­dze­nia ner­wów oraz mózgu. Nie­któ­re oso­by mogą być bar­dziej nara­żo­ne na wystą­pie­nie psy­cho­zy, manii i demen­cji. Nie­do­sta­tecz­na ilość wita­mi­ny B‑12 może rów­nież pro­wa­dzić do nie­do­krwi­sto­ści, któ­rej obja­wa­mi są mię­dzy inny­mi zmę­cze­nie, dusz­ność i nie­re­gu­lar­ne bicie ser­ca.

Wita­mi­na B‑12 wystę­pu­je natu­ral­nie w pro­duk­tach pocho­dze­nia zwie­rzę­ce­go, takich jak ryby, mię­so, jaja i pro­duk­ty mlecz­ne. Zwy­kle nie wystę­pu­je w pro­duk­tach roślin­nych. Naj­lep­sze źró­dła tej wita­mi­ny to: woło­wi­na, wie­przo­wi­na (wątro­ba i ner­ki), drób, mał­że i ryby (zwłasz­cza tuń­czyk, sar­dyn­ki).

Nie­któ­re rodza­je mle­ka roślin­ne­go oraz płat­ków śnia­da­nio­wych są wzbo­ga­ca­ne wita­mi­ną B‑12.

Naj­lep­szym spo­so­bem na ochro­nę przed wystą­pie­niem nie­do­bo­rów tej wita­mi­ny jest utrzy­my­wa­nie zdro­wej, zrów­no­wa­żo­nej die­ty.

Tekst: Mar­ty­na Ludwi­niak

Komentarze

komen­ta­rzy